وضعیت حقوقی نفقۀ زن باردار در زمان عدۀ طلاق بائن

نویسندگان

  • سمیه نوری دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان
  • سیدحسین آل طاها استادیار، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
  • عارف بشیری دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مازندران
چکیده مقاله:

با وجود اینکه فقها بر وجوب نفقۀ زن باردار در عدّه، با استناد به آیۀ 6 سورۀ طلاق اتفاق دارند، پیرامون این نوع از نفقه، دو ابهام اساسی وجود دارد: از یکسو اختلاف شده که آیا نفقۀ مذکور برای زن است یا حمل؟ که مشهور فقها، نفقه را برای حمل دانسته و در مقابل، معدودی از فقها آن‌ را برای زن دانسته‌اند و از سوی ‌دیگر فوت مرد بعد از طلاق زن، به تعارض حق سکونت زوجه (به‌عنوان بخشی از نفقه) با حق تملّک ورثه بر اموال متوفی منجر می‌شود و در این ‌بین عده‌ای همچون صاحب‌ جواهر قائل بر نظریۀ انقلاب عدّه بوده و در مقابل، مشهور قائل بر حق تقدم سکونت زوجه شده‌اند. یافتۀ پژوهش پس از ارزیابی ادلۀ فقها و نظریات ارائه‌شده، چنین شد که برخلاف تصور مشهور، پس از اثبات نفقه برای زن، با استناد به ظهور ادلۀ آیات و روایات، این نفقه، به‌عنوان قسم سومی در قسیم «نفقۀ زوجیت» قرار می‌گیرد نه خود آن؛ و در مسئلۀ تعارض حق سکونت بعد از فوت مرد نیز ادعا بر سر نظریۀ انقلاب عدّه به دلیل تقدم تأثیر حکم آیه، محقق نیست و از سوی دیگر به ورود ضرر به زوجه و جنین منجر می‌شود که چنین امری با استناد به قاعدۀ لاضرر و کلام فقها جایز نیست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تمایز آثار حقوقی ناظر به مطلقه در طلاق رجعی و بائن

قوانین بالاخص احکام اسلامی نقش قابل توجهی در آرامش خانواده، به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی، دارد. شریعت مقدس اسلام، قیمومیت وریاست خانواده را به عهده مرد قرار داده است تا خانواده در سایه او به کمال برسد. عدم آگاهی از این احکام وقوانین، باعث هجوم به این قوانین شده واین احکام یک طرفه وبه نفع مردان قلمداد می شود؛ اما اگر استنباط صحیحی صورت بگیرد، این مطلب که تمامی احکام در راستای حفظ حقوق تمامی افر...

نگرشی بر وضعیت ضمانت نفقۀ زوجه

صحت ضمان به‌عنوان یک عقد تبعی منوط به وجود دین است. از این‌رو، دین غیرموجود ضمانت‌شدنی نیست. در نکاح در زمینۀ اینکه منشأ نفقۀ زوجه تمکین است یا نکاح یا قوامیت زوج، اختلاف ‌نظر وجود دارد و این اختلاف به‌‌ویژه خود را در بحث اعتبار ضمانت از نفقۀ آتی نشان می‌دهد. مشهور فقها با پذیرش رابطۀ عوض یا شبه‌عوضی بین تمکین و نفقه، وجوب آن را منوط به تمکین می‌دانند و بر همین اساس هم، ضمانت از نفقه باطل اعلام...

متن کامل

بررسی وضعیت حقوقی و فقهی قرارداد استفاده از رحم زن

قرارداد استفاده از رحم زن، قراردادی است که بر پایه آن، زنی می پذیرد جنین به دست آمده از تخمک و اسپرم یک زن و شوهر را در رحم خود نگاه دارد و پس از زایمان به آن ها برگرداند. دیدگاه فقهای کنونی امامیه و حقوق دانان ایران در مورد اعتبار این قرارداد دیگرگون است؛ شماری از فقها استفاده از رحم زن دیگر را در زادآوری،جایز، و قرارداد را معتبر می دانند، اما به نظر شماری دیگر، این کار حرام و نامعتبر است؛ هم ...

متن کامل

ماهیت حقوقی طلاق خلع

طلاق خلع یکی از راه‌های قانونی انحلال نکاح و امروزه شایع‌ترین گونه طلاق در جامعه ما است. تعیین ماهیت حقوقی آن از موضوعات بحث‌انگیز و اختلافی بوده و دیدگاه‌های گوناگونی در این رابطه وجود دارد. دیدگاه‌هایی که در ماهیت خلع ابراز شده تحت سه عنوان کلی ایقاع، عقد یا عملی ترکیبی طبقه‌بندی می‌شوند. البته معتقدین به هریک از عناوین یادشده نیز با یکدیگر هم‌عقیده نیستند. پیچیدگی مسئله به حدی است که گاه یک ...

متن کامل

زن و اعجاز طلاق خلع

پیمان زناشوئی و تشکیل خانواده در قوانین اسلام مورد تأکید قرار گرفته و به وسائل گوناگون، مسلمانانرا تشویق به این امر نموده است، اما مواردی هم پیش میآید که طلاق ضرورت پیدا میکند و چنانچهزن یا مردی مبادرت به طلاق نکند چه بسا مشکلات طاقت فرسا و جنایتها و ناراحتیهای روانی ونگرانیهای شدید پدید آید که نه تنها زندگی زناشوئی را تلخ و ناگوار میسازد بلکه فاجعههای بزرگی درجامعه به وجود میآورد. طلاق از ریشه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 15  شماره 1

صفحات  115- 139

تاریخ انتشار 2019-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023